«دیباچه»- احسان انصاری: سریال های تلویزیونی از یک طرف دچار ریزش مخاطب شده و از سوی دیگر با رقیبی جدی به نام شبکه خانگی مواجه شده است.به همین دلیل به نظر می رسد باید نسبت به رویکردی که در تولید سریال های تلویزیونی وجود دارد تجدید نظر صورت بگیرد. این مهم نیز نیازمند بینش و درک عمیق از وضعیت جامعه و همچنین نیازهای مخاطبان تلویزیون است.«دیباچه» برای آسیب شناسی سریال های تلویزیونی با جواد افشار کارگردان سینما و تلویزیون گفت وگو کرده که در ادامه ماحصل این گفت وگو را می خوانید:
جواد افشار : متاسفانه مخاطبان سریال های صداوسیما در سال های اخیر ریزش داشته و دلایل متعددی را می توان موجب این مسئله ذکر کرد. البته معدود سریال هایی هم بوده اند که توانسته اند از حداکثر ظرفیت مخاطب استفاده کنند که طبق آمار قابل شهود است و استناد به این امر را می توان به اقبالشان در شبکه های مجازی و جشنواره های خصوصی مانند جشن حافظ اشاره کرد که سعی کردند همیشه بهترین ها را معرفی کنند. همچنین برخی اوقات دیده ایم که در شبکه های اجتماعی و مجازی به صورت خودجوش رقابت هایی را به رأی مخاطبانشان می گذارند که البته شاید نتوان به عنوان یک جامعه آماری کامل به آن تکیه کرد ولی می توان از آرای استخراج شده تا اندازه ای کارهای با کیفیت را شناسایی کرد.
کارگردان سریال گاندو ادامه داد: به هر حال باید بپذیریم که تلویزیون در این مدت رقیبی مانند شبکه خانگی پیدا کرده است که به طور محدود و انگشت شمار در هر سال سریال های با کیفیتی تولید کرده که اگر مرور شود بر همگان پوشیده نیست اما متاسفانه تعداد سریالهای بی کیفیت هم کم نبوده که به تصور بنده اشکال از کمیت است. وقتی قرار می شود در مناسبت های مختلف و اصطلاحأ در دقیقه نود سریال تولید شود آن هم برای شبکه های متعدد، طبیعی است که کیفیت قربانی می شود. اما نکته مهم تری که در ریزش مخاطب وجود دارد، فاصله گرفتن مردم از تلویزیون و یا تلویزیون از مردم است. فرقی نمی کند. به هرحال آنچه ظواهر مردم در کف جامعه قابل شهود است ،با آنچه در تلویزیون به نمایش می گذاریم فاصله زیادی دارد. از موضوعات و محتوای قصه ها گرفته تا نوع ارتباطات بین شخصیت ها و یا پوشش های ریاکارانه و قشری که بسیار هم آسیب می زند و گاهی برخورنده نیز می باشد. از سویی سانسورهای افراطی در موضوع و محتوا و همین طور ظواهر ریاکارانه نیز یکی از دلایل مهم ریزش مخاطب در این سال ها بوده است. اگر به دستورالعمل های پخش شبکه ها که بعضا سلیقه ای هم عمل می شود نگاهی بیندازید متوجه این امر خواهید شد.
افشار تصریح کرد: مسائل اقتصادی و اختصاص بودجه نمی تواند بطور جدی در کیفیت همه آثار نقش داشته باشد. چون به هرحال برآوردها در چهارچوب تعریف شده ای می گنجد که اتفاقا برخی بودجه ها متاسفانه بیشتر از خروجی و انتظاری است که از برخی تولیدات می رود. اگر شما به تولیدات سالهای قبل تر و حتی قبل از انقلاب نگاه بیندازید متوجه می شوید که با توجه به نمودار تورم ، سریال های سال های اخیر بسیار گران تولید می شود که البته دلایل خودش را دارد. این موضوع متاسفانه در تولیدات شبکه خانگی چالش برانگیزتر است.
اگر تحقیقی در مورد هزینه ساخت و دستمزدهای سریال هایی مانند دایی جان ناپلئون و سلطان صاحبقران و مراد برقی و غیره بیندازید بهتر متوجه سخن بنده خواهید شد.
وی ادامه داد: به هر حال امروزه ابزار و اشکال رسانه در جهان با گذشته فرق کرده است. در گذشته سینما و تلویزیون و حتی روزنامه ها حرف اول را می زدند ولی امروزه اینترنت توانسته این قدرت را کاهش و در سایر رسانه های نوظهور توزیع کند. به نظرم دیر نخواهد بود که این رسانه های نوظهور قدرتمندتر و یکه تاز خواهند شد و افسار مخاطب را بدست گرفته و نقش هدایت و رهبری جوامع بشری را به عهده خواهند گرفت.
متاسفانه جامعه بشری امروز هم ، بجز افراد معدود و آگاه، بشدت تحت تاثیر و مغلوب این رسانه ها قرار گرفته اند.
ناگفته نماند که کشور ما در مواجه با رسانه تلویزیون همچنان پایبندی بیشتری نسبت به دیگر کشورها دارد که شاید دلیلش گرایشات سنتی و مذهبی می باشد.
